Συνέντευξη με τον Χαράλαμπο Θεοπέμπτου: «Απέχουμε από το να αποκαλούμε τους Κύπριους περιβαλλοντικά ευαίσθητους»

Γεννήθηκε στην Αγλαντζιά το 1955. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο το 1973. Σπούδασε Ηλεκτρονικά στο Πανεπιστήμιο του City στο Λονδίνο και εργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα ως Λέκτορας Ηλεκτρονικών στο Ανώτερο Τεχνολογικό Ινστιτούτο.

Διετέλεσε Εκτελεστικός Γραμματέας και Μέλος της Πολιτικής Επιτροπής του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών και δραστήριο μέλος της ΜΚΟ Οικολογική Κίνηση Κύπρου.

Από το 1995 μέχρι το 2006 υπηρετούσε σαν Σύμβουλος του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου

Τον Ιούλιο του 2006, διορίστηκε από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας ως Επίτροπος Περιβάλλοντος όπου υπηρέτησε για 6 χρόνια.

Με τη λήξη της θητείας του το 2013, ανάλαβε τη θέση του Λέκτορα στο Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου.

Το Μάιο του 2016 εκλέγηκε Βουλευτής Λευκωσίας με το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών του οποίου είναι ιδρυτικό στέλεχος.

Χαιρετισμός:

Το ενδιαφέρον για την ενέργεια θα συνεχίσει να αυξάνεται στον υπόλοιπο κόσμο αλλά και στην Κύπρο εφόσον τα πακέτα των κλιματικών αλλαγών θα συνεχίσουν να φέρνουν σημαντικές αλλαγές στη ζωή μας.

Για αυτό το λόγο η κυκλοφορία του περιοδικού “Πράσινη Ενέργεια, Εξοικονόμηση Ενέργειας, Περιβάλλον & Κτήριο” έχει ιδιαίτερη σημασία και μπορεί να προσφέρει πολλά στην ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση για θέματα της ενέργειας και όχι μόνο.

Τα θέματα της ενέργειας αγγίζουν όλους με γρήγορες αλλαγές πολιτικής και μακρόχρονες πολιτικές.

Η ενημέρωση και ο προγραμματισμός μας για την αποδοτική χρήση της ενέργειας, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, την Τεχνολογία και Καινοτομία, τις υποδομές, την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού και τους Υδρογονάνθρακες θα προετοιμάσουν όλους μας για να αντιμετωπίσουμε θετικά το μέλλον.

Έχουμε όλοι πολλή δουλειά να κάνουμε και εύχομαι στο περιοδικό καλές επιτυχίες γιατί έχει αναλάβει τον πολύ σοβαρό ρόλο της σωστής ενημέρωσης που τόσο πολύ λείπει από την Κύπρο.

Μέσα από τα χρόνια από τη θέση σας ως Επίτροπος Περιβάλλοντος σε βουλευτή του Κινήματος Οικολόγων, πώς είδατε να αλλάζει η στάση των Κυπρίων όσον αφορά το περιβάλλον; Θα λέγατε πως οι Κύπριοι είναι περιβαλλοντιστές;

Δυστυχώς απέχουμε από το να αποκαλούμε τους Κύπριους περιβαλλοντικά ευαίσθητους. Όμως, οι αριθμοί αυξάνονται, ο κόσμος άρχισε να ενδιαφέρεται και να απαιτεί σε τέτοιο βαθμό, που φάνηκε πλέον η αδυναμία του κράτους να ανταποκριθεί έστω και στις ελάχιστες υποχρεώσεις του για τα απόβλητα, την ποιότητα του αέρα, το πράσινο κλπ.

Ποια η άποψή σας για τα πράσινα σημεία; Θεωρείτε πως είναι μια καλή πρωτοβουλία που θα μπορούσε να βοηθήσει τους πολίτες;

Έχω έντονες διαφωνίες με τον σχεδιασμό των πράσινων σημείων όπου η προσπάθεια ήταν απλά να γίνουν ορισμένες κατασκευές και αυτές μάλιστα με λανθασμένο σκεπτικό και χωρίς καμιά προετοιμασία. Έτσι, φτάσαμε στο σημείο να έχουμε κατασκευάσει μερικά σημεία αλλά αυτά να είναι κλειστά επειδή δεν συμφωνούν οι ενδιαφερόμενοι στη μορφή διαχείρισής τους. Ο σχεδιασμός των πράσινων σημείων θα έπρεπε να ήταν βοηθητικός προς την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση και όχι απλά να είναι ανοικτοί χώροι εκτεθειμένοι στη βροχή και στον αέρα. Πώς θα προωθηθεί π.χ. μια πολυθρόνα για χρήση από άλλον, όταν αυτή έχει μείνει έξω στη βροχή; Έπρεπε, για παράδειγμα, να είναι ένα μεγάλο σημείο για όλα ή μικρά σημεία, ανά χρήση, όπως π.χ. απόβλητα κήπου, ογκώδης οικιακός εξοπλισμός, έπιπλα κλπ. Όπως σε όλους τους σχεδιασμούς που είχε αναλάβει τότε το Υπουργείο Εσωτερικών, η ενημέρωση ήταν ελλιπής και οι εισηγήσεις στις δημόσιες διαβουλεύσεις δε λήφθηκαν καθόλου υπόψη.

Η εκπαίδευση στην Κύπρο πέρασε από πολλές μεταρρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια. Πιστεύετε ότι συμπεριλαμβάνει την αναγκαία περιβαλλοντική θεματολογία ούτως ώστε να δημιουργήσει μια νέα γενιά ευσυνείδητων πολιτών και επιστημόνων έτοιμων να αντιμετωπίσουν τις περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε;

Στα δημοτικά σχολεία γίνεται εξαιρετική δουλειά αλλά θα πρέπει να επεκταθεί η ευαισθητοποίηση και σε μεγαλύτερες ηλικίες. Επίσης, το κοινό χρειάζεται και πολλή ενημέρωση για μια σειρά από θέματα όπως π.χ. την κομποστοποίηση. Ο κόσμος ενδιαφέρεται πολύ να μάθει! Θυμάμαι όταν έκανα την εκστρατεία για την κομποστοποίηση στις διάφορες κοινότητες οι αίθουσες ήταν γεμάτες.

Οι ενημερωμένοι πολίτες θα μπορούν για παράδειγμα να απαιτήσουν μέτρα για καλύτερη ποιότητα του αέρα, περισσότερο πράσινο, διευκολύνσεις για το περπάτημα και το ποδήλατο και πολλά άλλα.

Κατά τη γνώμη σας, ποια είναι τα σοβαρότερα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην Κύπρο;

Χρειάζεται να γίνει πολλή δουλειά για τη σωστή (και όχι όπως κάναμε μέχρι τώρα) εφαρμογή της Ευρωπαϊκής πολιτικής για τα απόβλητα, μείναμε πολύ πίσω στις δημόσιες μεταφορές, την προώθηση της ποδηλασίας, στην ενεργειακή αξιολόγηση και στις αναβαθμίσεις των υφιστάμενων κτηρίων. Η διαχείριση των νερών πάσχει, τα αντιπλημμυρικά έργα έχουν μείνει πίσω και οι πρακτικές διαχείρισης των ομβρίων υδάτων είναι απαράδεκτες. Οι πολεοδομικοί μας σχεδιασμοί δεν ασχολούνται με την ποιότητα ζωής των πολιτών και γενικά η προστασία της φύσης είναι αδύναμη μπροστά στα οικονομικά συμφέροντα. Και αν εξετάσουμε δε και τις επιδόσεις μας όσον αφορά την ευημερία των ζώων και τη διαχείριση των αδέσποτων, θα δούμε ότι αυτές είναι δυστυχώς είτε ανύπαρκτες είτε πολύ κακές.

Πώς θα επιτευχθεί η απορρόφηση των αποφοίτων των διαφόρων περιβαλλοντικών σπουδών ούτως ώστε να βοηθηθεί η χώρα μας στην επίτευξη αειφορίας;

Θέσεις εργασίας θα μπορούσαν να δημιουργηθούν πολλές, αν κάναμε σωστή εφαρμογή και επιθεώρηση των διαφόρων νομοθεσιών που έχουμε τώρα αλλά και εάν προωθούσαμε μέτρα βελτίωσης της περιβαλλοντικής μας συμπεριφοράς. Να υπενθυμίσω ότι 11 χρόνια μετά από την ψήφιση του νόμου για τις περιβαλλοντικές μελέτες κανένας υπουργός δε καθόρισε με διάταγμα ποιοι δικαιούνται να κάνουν μελέτες και έτσι βλέπουμε όλα τα επαγγέλματα να ασχολούνται. Δεν έχουμε επιθεώρηση των όρων των περιβαλλοντικών μελετών και ούτε γενικά των περιβαλλοντικών νομοθεσιών. Ένας που σπούδασε π.χ. πληροφορική μπορεί να κάνει ενεργειακές μελέτες επειδή είναι γραμμένος στο ΕΤΕΚ ενώ ένας που σπούδασε π.χ. Τεχνολογία και Επιστήμη Περιβάλλοντος, ή περιβαλλοντική διαχείριση, δεν μπορεί. Δεν έχουμε νομοθεσία που να επιβάλει περιβαλλοντικές αποκαταστάσεις ούτε και σπρώχνουμε την περιβαλλοντική διαχείριση ή ακόμη την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.

Το 2019 αρχίζει η εφαρμογή της νομοθεσίας για τα Σχεδόν Μηδενικής Ενέργειας κτήρια για τις Δημόσιες Αρχές και το 2021 για τον ιδιωτικό τομέα. Αν η εφαρμογή της νομοθεσίας παραμείνει όπως τώρα χαλαρή, χωρίς επιθεωρήσεις και με την αυτόματη έκδοση του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης τότε ούτε και εδώ θα δούμε τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Ποια θέση βλέπετε να καταλαμβάνουν τα περιβαλλοντικά θέματα στη Βουλή; Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας ως βουλευτής;

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής έχει πολλή δουλειά μπροστά της όμως οι διαδικασίες που υπάρχουν δεν είναι καθόλου βοηθητικές παρά το μεγάλο όγκο εργασίας. Γενικά υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης αλλά και τα υπόλοιπα κόμματα έχουν τα περιβαλλοντικά θέματα σε πολύ χαμηλή προτεραιότητα. Έχω ήδη καταθέσει πρόταση νόμου για τροποποίηση του νόμου για την ευημερία των ζώων, εργάζομαι σε προτάσεις νόμου που αφορούν την υποχρέωση υποχρεωτικής αξιολόγησης και περιβαλλοντικής αποκατάστασης, τον ορισμό της Δημόσιας Διαβούλευσης που επιβάλλουν οι περιβαλλοντικές και όχι μόνο νομοθεσίες, την υποχρεωτική αναφορά στις ετήσιες εκθέσεις εταιρειών για το τι έκαναν όσον αφορά την Εταιρική Κοινωνική τους Ευθύνη και άλλα… Πέραν όμως από τα δικά μου θέματα έχουμε ευθύνη να εξετάσουμε με προσοχή και να κάνουμε οποιεσδήποτε αλλαγές χρειάζονται και στις δύο σημαντικές νομοθεσίες που θα έχουμε σύντομα στη Βουλή, αυτή για τις περιβαλλοντικές μελέτες και τον περιορισμό της λεπτής πλαστικής σακούλας.

Ποιο το μήνυμά σας προς τους Κύπριους πολίτες για την προστασία του περιβάλλοντος, της πανίδας και της χλωρίδας του τόπου μας;

Απλά θα ήθελα τους συμπατριώτες μου να αγαπούν περισσότερο τον τόπο μας, να σταματήσουν να πετούν οτιδήποτε οπουδήποτε και να ενδιαφερθούν και να πιέζουν τους διοικούντες για όλα όσα βελτιώνουν την ποιότητα ζωής τους.