Η Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξη 2022 και η κατάσταση στην Κύπρο
Ανησυχία για τα αποτελέσματα της Έκθεσης Βιώσιμης Ανάπτυξης 2022 (SDR) για τη χώρα μας, εκφράζει, μετά από ενδελεχή ανάλυση τους, ο SDSN Κύπρου. Στην έκθεση, η οποία δημοσιεύτηκε το Καλοκαίρι, η Κύπρος καταλαμβάνει την 43η θέση σε σύνολο 163 χωρών, και την τελευταία θέση στην ΕΕ, με συνολική βαθμολογία 74.2, η οποία είναι χαμηλότερη από τη βαθμολογία 74.9 του 2021.
Μερικοί από τους πιο προβληματικούς δείκτες περιλαμβάνουν: την υπερβολική χρήση αζώτου στη γεωργία (Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης 2), τις νέες λοιμώξεις από τον ιό HIV (ΣΒΑ 3), την εκπροσώπηση των γυναικών στο κοινοβούλιο (ΣΒΑ 5), τις αντισταθμιστικές εισαγωγές νερού (ΣΒΑ 6)[1], το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παροχή πρωτογενούς ενέργειας (ΣΒΑ7), μια ελαφρά μείωση στην ανάπτυξη του ΑΕΠ το 2020 (ΣΒΑ 8), χαμηλές επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη ως μερίδιο του ΑΕΠ (ΣΒΑ9), στάσιμο δείκτη Palma (Palma ratio[2]) για τις ανισότητες (ΣΒΑ 10), δυσαρέσκεια του κοινού με τις δημόσιες συγκοινωνίες (ΣΒΑ 11), την παραγωγή ηλεκτρονικών απορριμμάτων και την εξαγωγή πλαστικών απορριμμάτων (ΣΒΑ 12), τις εκπομπές CO2 (ΣΒΑ 13), την υπεραλίευση (ΣΒΑ 14) και το ποσοστό της επιφάνειας του νησιού που περιλαμβάνει προστατευόμενες περιοχές, τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα (ΣΒΑ 14 και 15), τις αντιλήψεις για τη διαφθορά και το ποσοστό των κρατουμένων που δεν έχουν καταδικαστεί (ΣΒΑ 16), και τέλος τα χαμηλά επίπεδα της Υπερπόντιας Αναπτυξιακής Βοήθειας και η κακή αξιολόγηση ως φορολογικός παράδεισος (ΣΒΑ 17).
Αυτά τα δεδομένα συνοδεύονται από ορισμένες επιφυλάξεις, καθώς πολλές από τις πηγές δεδομένων προέρχονται από προηγούμενα έτη (όχι από το 2022), ενώ ορισμένες από τις κακές βαθμολογίες μπορούν να εξηγηθούν από τη μοναδική κατάσταση της Κύπρου. Για παράδειγμα, η διαίρεση του νησιού μπορεί εν μέρει, αλλά όχι εξ ολοκλήρου, να εξηγήσει την κακή απόδοση ως προς το ποσοστό της επιφάνειας που προστατεύεται για την άγρια ζωή, ενώ η κλιματική αλλαγή και η γεωγραφική θέση του νησιού μπορούν να εξηγήσουν τη έλλειψη υδάτινων πόρων. Ωστόσο, είναι στο χέρι μας να βελτιώσουμε τους περισσότερους, αν όχι όλους, από τους προβληματικούς δείκτες. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη Δράση για το Κλίμα (ΣΒΑ 13), στην Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή (ΣΒΑ 12) και στη ζωή κάτω από το νερό (ΣΒΑ 14).
Υπάρχουν ευοίωνα σημάδια ελπίδας. Για παράδειγμα, έχει σημειωθεί ήπια έως ισχυρή πρόοδος για όλους τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης εκτός από τους ΣΒΑ 2 (Πείνα) και ΣΒΑ 13 (Κλίμα), ενώ οι στόχοι του ΣΒΑ 1 (Φτώχεια) και του ΣΒΑ 4 (Εκπαίδευση) μπορούν να θεωρηθούν ότι έχουν επιτευχθεί. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι μια σειρά από πολύ θετικές εξελίξεις συνέβησαν το 2021 και 2022. Αυτές αφορούν την κυκλοφορία το 2021 της Εθελοντικής Εθνικής Επιθεώρησης για τους Στόχους της Κύπρου και την παραγωγή το 2022 (υπό την αιγίδα της ΓΔ Ανάπτυξης, με βοήθεια της UNITAR), του πρώτου ολοκληρωμένου σχεδίου Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) για την Κύπρο. Ωστόσο, δεδομένου ότι τα στοιχεία για τις εκθέσεις βιώσιμης ανάπτυξης προέρχονται συνήθως από δεδομένα που παρασχέθηκαν λίγα χρόνια νωρίτερα, θα μπορούσαν να περάσουν 2 ή περισσότερα χρόνια για να δούμε τα αποτελέσματα αυτών των αλλαγών να αντικατοπτρίζονται σε μια Έκθεση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Ωστόσο, μας δίνει μεγάλη ελπίδα για το εγγύς μέλλον, και το SDSN Κύπρου επιθυμεί να ενθαρρύνει όλες τις προσπάθειες προς αυτή τη θετική κατεύθυνση.
Τα τελευταία χρόνια, το SDSN Κύπρου έχει εργαστεί με όλους τους τομείς της κοινωνίας για τη βελτίωση της χώρας στην εφαρμογή των ΣΒΑ, τη συλλογή και τη διάδοση βέλτιστων πρακτικών, την ευαισθητοποίηση, την προώθηση της εκπαίδευσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ενασχόληση με τη νεολαία και την παροχή βοήθειας στις αρχές, τον ιδιωτικό τομέα και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών για την ενσωμάτωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Μερικές από τις αξιοσημείωτες συνεισφορές μας ήταν η σύνδεση των πολιτικών του Κυπριακού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τον COVID (Recovery and Resilience Plan) με τους ΣΒΑ, η συμμετοχή σε διαβουλεύσεις με την κοινωνία των πολιτών για την εφαρμογή των ΣΒΑ, υπό την ηγεσία της ΓΔ Ανάπτυξης και της UNITAR (πριν από τη δημοσίευση του 2021 της Εθελοντικής Εθνικής Επιθεώρησης για τους Στόχους της Κύπρου και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τους ΣΒΑ Κύπρου το 2022), και η ένταξη νέων μελών στο SDSN από Κυπριακά Πανεπιστήμια και Ακαδημαϊκά Ιδρύματα. Συγκεκριμένα αυτά ήταν το UCLAN, το Future Worlds, το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου (το Ινστιτούτο Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Νεάπολις, το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Frederick και το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας είναι επίσης μέλη αυτού του αναπτυσσόμενου δικτύου).
Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα ή απλά θέλετε να βοηθήσετε να γίνουν οι ΣΒΑ πραγματικότητα στην Κύπρο, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας (https://sdsn.cyprus.cyi.ac.cy), τη σελίδα μας στο Facebook (https://www.facebook.com/SDSNCyprus), ή στείλτε μας e-mail στη διεύθυνση sdsn.cyprus@cyi.ac.cy. Η Έκθεση Αειφόρου Ανάπτυξης του SDSN για το 2022 είναι διαθέσιμη στη διεύθυνση: https://dashboards.sdgindex.org/
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ (Πηγή: SDSN Sustainable Development Report, 2022)
[1] Μέτρο των απολήψεων νερού ως ποσοστό των υφιστάμενων τοπικών ανανεώσιμων πηγών γλυκού νερού.
[2] Το μερίδιο του εισοδήματος που λαμβάνεται από το 10% των ατόμων με το υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα διαιρούμενο με το μερίδιο του συνόλου του εισοδήματος που λαμβάνεται από το 40% των ατόμων με το χαμηλότερο διαθέσιμο εισόδημα.