COP15: Ιστορική συμφωνία μεταξύ 190 εθνών για την προστασία της φύσης

Με ιστορική συμφωνία κατέληξαν σήμερα οι εκπρόσωποι πάνω από 190 χωρών για την προστασία της βιοποικιλότητας και των πόρων της φύσης που είναι απαραίτητοι για την ανθρωπότητα.

Έπειτα από τέσσερα χρόνια δύσκολων διαπραγματεύσεων, δέκα ημέρες και έναν ολονύχτιο διπλωματικό μαραθώνιο, περισσότερες από 190 χώρες κατέληξαν σε συμφωνία υπό την αιγίδα της Κίνας, της χώρας που προεδρεύει της COP15, παρά την αντίθεση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό.

Αυτό το «σύμφωνο ειρήνης με τη φύση», η λεγόμενη «συμφωνία του Κουνμίνγκ-Μόντρεαλ» αποσκοπεί στην προστασία των χερσαίων εκτάσεων, των ωκεανών και των ειδών της φύσης από την μόλυνση, την υποβάθμιση και την κλιματική κρίση.

Οι χώρες συμφώνησαν σε έναν οδικό χάρτη που έχει κυρίως ως στόχο την προστασία του 30% του πλανήτη ως το 2030 και στην αποδέσμευση 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετήσιας βοήθειας για την διατήρηση της φύσης για τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Τα κύρια σημεία της συμφωνίας περιλαμβάνουν:

• Τη διατήρηση, την αποκατάσταση και την ενίσχυση των οικοσυστημάτων, μεταξύ αυτών την ανάσχεση της εξαφάνισης των ειδών και διατήρηση της γενετικής ποικιλομορφίας
• Τη «βιώσιμη χρήση της βιοποικιλότητας – ιδίως τη διασφάλιση πως τα είδη και τα οικοσυστήματά τους μπορούν να παράσχουν ό,τι μπορούν για την ανθρωπότητα κοινώς τροφή και καθαρό νερό
• Τη διασφάλιση πως τα οφέλη από φυσικούς πόρους, όπως φυτικά φάρμακα, διαμοιράζονται δίκαια και ισότιμα και πως τα δικαιώματα των ιθαγενών πληθυσμών προστατεύονται
• Τη διασφάλιση πως τα χρήματα και οι προσπάθειες προστασίας πηγαίνουν εκεί που απαιτείται

«Η συμφωνία υιοθετήθηκε», δήλωσε ο Χουάνγκ Ρούνκιου, ο Κινέζος πρόεδρος της COP15, κατά την σύνοδο της ολομέλειας που διεξαγόταν μέσα στη νύχτα, δεχόμενος χειροκροτήματα από τις εξαντλημένες αντιπροσωπείες που συμμετείχαν.

Δημιουργία προστατευόμενων περιοχών στο 30% του πλανήτη

Η δημιουργία προστατευόμενων περιοχών στο 30% του πλανήτη, το πιο γνωστό από τα 20 μέτρα που υιοθετήθηκαν, είχε παρουσιαστεί ως το αντίστοιχο για τη βιοποικιλότητα του στόχου του Παρισιού για τη μείωση της ανόδου της θερμοκρασίας στον πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου στο πλαίσιο του αγώνα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Μέχρι σήμερα το 17% των χερσαίων εκτάσεων και το 8% των θαλασσών προστατεύονται.

Ωστόσο το κείμενο αυτό που υιοθετήθηκε δίδει επίσης εγγυήσεις για τις κοινότητες αυτοχθόνων, που είναι οι φύλακες του 80% της εναπομείνασας βιοποικιλότητας στη Γη, προτείνει την αποκατάσταση του 30% των υποβαθμισμένων εδαφών και την μείωση κατά το ήμισυ του κινδύνου που συνδέεται με τα φυτοφάρμακα.

Επίσης στην προσπάθεια επίλυσης του χρηματοδοτικού ζητήματος το οποίο είναι πάντα φλέγον ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο, η Κίνα προτείνει εξάλλου να φτάσει «σε τουλάχιστον 20 δισεκατομμύρια δολάρια» η ετήσια διεθνής βοήθεια για τη βιοποικιλότητα ως το 2025 και σε “τουλάχιστον 30 δισεκατομμύρια ως το 2030”.

Οι επιστήμονες είναι σαφείς στην διατύπωσή τους, ο χρόνος πιέζει. Το 75% των παγκόσμιων οικοσυστημάτων αλλοιώνεται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, περισσότερο από ένα εκατομμύριο είδη απειλούνται με εξαφάνιση και η ευημερία του κόσμου διακυβεύεται: περισσότερο από το μισό του παγκόσμιου ΑΕΠ εξαρτάται από τη φύση και τις υπηρεσίες της.

Επιπλέον το προηγούμενο δεκαετές σχέδιο που είχε υπογραφεί στην Ιαπωνία το 2010 δεν πέτυχε σχεδόν κανέναν από τους στόχους του, κυρίως λόγω της απουσίας ουσιαστικών μηχανισμών εφαρμογής.

«Οι κυβερνήσεις οφείλουν να ακούσουν αυτό που λέει η επιστήμη και να αυξήσουν γρήγορα τις φιλοδοξίες τους για να προστατευθεί το μισό της Γης ως το 2030», σημείωσε ο Μπερτ Γουόντερ της ΜΚΟAvaaz.

Η χρηματοδότηση στο επίκεντρο των συζητήσεων

Ωστόσο οι συνομιλίες σκόνταφταν στο ζήτημα της χρηματοδότησης, το οποίο παρέμεινε ως το τέλος στο επίκεντρο των συζητήσεων, ακόμη και κατά τη διάρκεια της συνόδου της ολομέλειας για την υιοθέτηση της συμφωνίας, με ενστάσεις να διατυπώνονται από αρκετές αφρικανικές χώρες. Όπως συνέβη και στις συνομιλίες για το Κλίμα που έγιναν στην Αίγυπτο τον Νοέμβριο, το ζήτημα αυτό δημιούργησε εντάσεις ανάμεσα στις πλούσιες χώρες και στις χώρες του Νότου.

Σε αντάλλαγμα για τις προσπάθειές τους, οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες ζητούσαν από τις πλούσιες 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Δηλαδή τουλάχιστον τη 10πλάσια σημερινή διεθνή βοήθεια για τη βιοποικιλότητα.

Με πληροφορίες από BBC/ΑΠΕ/Reuters